Saturday, December 20, 2014

JAREE - Jarlibro de la Esperantista Ekonomio

Laŭ la statuto de Intraespo - Monda Organizo por la Disvolvado de la Esperantista Ekonomio, ĉiu aktivaĵo kies laborlingvo estas rekte aŭ ne nerekte Esperanto apartenas al esperantista ekonomio. Do, importado/eksportado, E-instruado, eldonado, livro-vendado, industrio de esperantaĵoj, turismo, edukado, tradukado, organizado de eventoj ktp...resume, la esperantista ekonomio povas havi plurajn branĉojn.
Tio ne koncernas nur profitcelajn aktivaĵojn (entreprenoj kaj diversfakaj profesiuloj), sed ankaŭ la ne profiltcelajn (NROj, akvituloj).
Ekzemple, la oficistoj de UEA en la Centra Oficejo ricevas salajron, kvankam UEA estas neprofitcela organizo. UK cirkuligas amason da mono (ne nur per aliĝoj: oni elspezas por vojaĝi al la urbo de la UK, oni pagas hotelojn, aĉetumas kaj manĝas en urbo, oni partoprenas pagajn ekskursojn...
Do, karaj, Esperanto ne estas nur socikultura kaj lingva fenomeno, sed ankaŭ ekonomia.
Tiu aspekto de Esperanto povos tre helpi en ĝia diskonigado!



JAREE - Jarlibro de la Esperantista Ekonomio

La celo de JAREE - Jarlibro de la Esperantista Ekonomio estas kompili datumojn pri ĉio rilatanta la evoluon de la esperantista ekonomio de jaro al jaro, analizante la kuntekston, la potencialon kaj la vojojn por la progreso de nia ekonomio.
En ĝi aperos, interalie:
1- Artikoloj de homoj, kiuj jam perlaboras monon per Esperanto, pri la plej viglaj branĉoj de la esperantista ekonomio;
2- La listo "Kiu estas kiu en la esperantista ekonomio": ĉiuj esperantistoj kiuj perlaboras monon per Esperanto, ĉiuj entreprenoj, nepre aperu en tiu listo;
3- Taksoj pri la perspektivoj por la evoluo de la esperarantista ekonomio .

Do, se vi iel volas kunlabori aŭ simple aperi en "Kiu estas kiu en la esperantista ekonomio", skribu al jaree (ĉe) intraespo (punkto) org

Friday, December 19, 2014

La vorto "agronegoco"

Por novaj konceptoj, novaj vortoj.
La angla vorto "agribusiness" (portugale: "agronegócios") estas sufiĉe nova koncepto, kiu bezonas novan vorton, tute ne troveblan en PIVE.
Mi principe emis uzi la vorton "agronegoco", sed diskutado en la grupo Lingva Konsultejo ĉe Facebook igis min uzi la esprimon "agrikultura industrio", kvankam mi opinias, ke tiu esprimo ne redonas la tutan sencon de "agribusiness".
Jen miaj argumentoj afiŝitaj en Facebook:

En PIVE "agro" = agr/o. Kulturata kampo. ➞ agrokulturo. 
 
Nu, iom pri la brazila kunteksto:

1- Brazilo estas eble la lando kun plej forta agronegoco. Tio ne signifas nur:
- agrikulturo: eble sinonimo de agrokulturo (en pli vasta senco). Oni semas kaj rikoltas;
- agrikultura industrio: tio en Brazilo signifas "fabrikoj de traktoroj kaj ĉiuspecaj iloj por la agrikulturistoj".
- agrokomerco: komerco de ĉio rilatanta necesaĵojn por la bienoj ktp;
- nutrindustrio: industrio de manĝaĵoj. Oni aĉetas lakton por transformi ĝin en la plej diversajn laktaĵojn (fromaĝon, jogurto ktp); oni aĉetas tomaton, oranĝon ktp por la produkti sukon ktpj;
- agrokooperativoj: tre fortaj en Brazilo. Temas pri unuiĝo de agrikulturistoj laŭ la kooperativa sistemo.

Nu, "agronegócios" estas portugala vorto por signifi la tutan aro de la ĉi-supre cititaj kampoj. Ni estas en tutmondiĝanta mondo. Eble en iuj landoj, kie ekzistas nur "agrikulturo", ne estas kunteksto por paroli pri "landa agronegoco". Sed en lando kiel Brazilo, tiu vorto estas necesa, ĉar kvankam mia lando havas viglajn industriajn sektorojn, la agronegoco plej forte rolas kadre de la tuta ekonomio. 


Aliflanke, Esperanto estas tutmonda lingvo. Do, la esprimoj/vortoj kiujn ni uzas devis havi kiel deirpukton, ke ĝi rilatas la situacion de ĉiuj landoj, de ĉiuj kontinentoj. Alivorte, kiam vi aŭdos de brazilano la vorton "agronegoco", vi jam scios diri pri kio temas.